Veilig gebruik werktuigen voor verticaal transport (BRANCHEAFSPRAAK)

Het verticaal transport van materialen kan risico’s veroorzaken doordat de lasten uit het transportmiddel vallen, het transportmiddel breekt of personen geraakt worden door het transportmiddel of de last die daar mee wordt verplaatst. 

Om gevaren van het gebruik van verticale transportmiddelen uit te sluiten zijn de navolgende afspraken op brancheniveau gemaakt.

Medewerkers die verticale transportmiddelen (hijsen) gebruiken zijn daarvoor opgeleid of geïnstrueerd. Medewerkers die daarbij betrokken worden (aanpikken) hebben hiervoor ook specifieke instructies gehad. 

Hiervoor gelden de volgende afspraken:

• Hijswerktuigen en -middelen worden alleen bediend door aangewezen medewerkers die hiervoor toereikend zijn opgeleid en geïnstrueerd. In deze instructie is tenminste aandacht besteed aan bescherming van omstanders, de wijze van bevestiging van de last, controle op deugdelijkheid van en bevestiging van hijsbanden/hijskettingen.
• Hangende lasten worden niet over personen heen getransporteerd.
• Voor werkzaamheden waarbij niet vermijdbaar is dat over personen heen gehesen wordt en voor werkzaamheden waarbij transportmiddelen in elkaars bereik werken, zijn aan de hand van een nadere risico-inventarisatie voorzieningen getroffen die voorkomen dat schade of letsel ontstaat bij de bediener of omstanders. Indien het technisch niet uitvoerbaar is om medewerkers in de hijszones te beschermen, dan zijn veiligheidsprotocollen opgesteld die de veiligheid waarborgen. Voor medewerkers die betrokken zijn bij hijswerk (zoals oppakken en neerzetten van staal, vrachtwagens beladen of afladen met behulp van hijswerktuigen), hanteert u minimaal de veiligheidsmaatregelen zoals beschreven in het praktijkvoorbeeld ‘Veilige zone bij hijsen’ of een vergelijkbare werkwijze die tenminste dat veiligheidsniveau garandeert.
• Hijsinstallaties, liften of andere transportsystemen uitsluitend bedoeld voor goederentransport, worden nooit gebruikt voor personentransport. Dit verbod op personentransport is door middel van een duidelijk opschrift zichtbaar op deze middelen.
• Er is bepaald welke hijsmiddelen, hulpmiddelen en hijsgereedschappen voor welke lasten en in combinatie met welke hijs- en/of hefwerktuigen toegepast kunnen worden.
• Hijsmiddelen die achtergelaten worden door leveranciers worden niet hergebruikt, tenzij door keuring en CE markering (incl certificaat) is vastgesteld dat deze geschikt zijn. Singel use hijsbanden mogen niet hergebruikt worden.
• Alle hijsmiddelen en daarbij gebruikte hulpmiddelen (hijskettingen, hijsbanden, e.d.) worden periodiek (volgens opgave fabrikant / leverancier) door een erkende instantie of deskundig persoon gekeurd. Tussentijds wordt door gebruiker of door een aangewezen andere medewerker visuele inspecties uitgevoerd om op gebreken te controleren. Dit gebeurt door personen met voldoende relevante deskundigheid.
• Periodiek wordt een veiligheidsronde gedaan om te controleren of op veilige wijze gebruik gemaakt wordt van hijswerktuigen en hijsmiddelen.. Hoe vaak een ronde gemaakt wordt is afhankelijk van de aard en omvang van de risico’s en geconstateerde afwijkingen, maar minimaal 2x per jaar wordt een ronde gedaan waarbij specifiek op de risico’s van verticaal transporteren wordt getoetst.

Deze afspraken vormen (deels) een aanvulling op wettelijke verplichtingen. Uiteraard dient ieder bedrijf ook te voldoen aan de overige wettelijke vereisten zoals onder andere omschreven in Arbobesluit art. 7.18, 7.18a en 7.20.

Goede praktijken bij deze richtlijn

• Basis-veilige zone bij hijsen (!!! PRAKTIJKVOORBEELD)
• Lijst risicovolle transportbewegingen (PRAKTIJKVOORBEELD)